Vào đêm định mệnh chiếc máy bay mang số hiệu MH370 của Malaysia Airlines biến mất, các quan chức dường như không nhận thấy chiếc máy bay này đã biến mất khỏi radar trong 17 phút - và không kích hoạt hoạt động cứu hộ trong vòng bốn giờ.
Đó là hai trong số những chi tiết được nêu trong một báo cáo sơ bộ do Bộ Giao thông Vận tải Malaysia công bố ngày hôm nay (1/5). Báo cáo này đã được gửi đến Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế, cơ quan của Liên Hợp Quốc phụ trách về hàng không toàn cầu.
Lúc 1 giờ 21 sáng 8/3, chiếc máy bay chở 239 hành khách và phi hành đoàn đang trên đường tới Bắc Kinh (Trung Quốc) - biến mất khỏi màn hình radar ở Kuala Lumpur, Malaysia.
Vào lúc đó, phi hành đoàn của chiếc máy bay này phải liên lạc với trạm kiểm soát không lưu ở Thành phố Hồ Chí Minh nhưng họ đã không làm như vậy.
Phải 17 phút sau đó, trạm kiểm soát không lưu ở Thành phố Hồ Chí Minh hỏi trạm kiểm soát không lưu Kuala Lumpur MH370 đang ở đâu.
Bốn giờ trôi qua kể từ khi các quan chức nhận ra chiếc máy bay đã biến mất cho tới lúc họ chính thức tiến hành hoạt động cứu hộ.
Báo cáo này không đưa ra bất kỳ lời lý giải nào cho việc điều gì đã xảy ra trong khoảng thời gian bốn giờ đó, ngoại trừ việc cho biết Kuala Lumpur đã liên lạc với Singapore, Hong Kong và Campuchia.
Và khoảng thời gian bốn giờ đầu tiên đó đáng lẽ ra có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong công tác tìm kiếm MH370.
Hôm thứ Ba (29/4), một quan chức Malaysia cho biết MH370 có lẽ đã bay bảy giờ rưỡi trước khi hết nhiên liệu. Điều đó có nghĩa là nó vẫn bay trong khoảng bốn giờ đó, và có lẽ khoảng ba giờ rưỡi sau khi cuộc tìm kiếm được bắt đầu.
Vai trò của quân đội?
Thủ tướng Malaysia cho biết quân đội nước này đã theo dõi MH370 khi nó đổi hướng bay trở lại Malaysia.
Theo báo cáo, việc phát lại bản ghi của radar quân đội cho thấy một chiếc máy bay có thể là MH370 đã chuyển hướng về phía Tây, bay qua bán đảo Malaysia. Khu vực tìm kiếm sau đó được mở rộng về eo Malacca.
Nhưng không rõ thời điểm xảy ra khi nào. Báo cáo của Malaysia không hề nhắc đến vai trò của quân đội nước này trong đêm MH370 biến mất.
Tranh cãi về tính minh bạch
Báo cáo đưa ra hôm thứ Năm (1/5) giống hệt với báo cáo Malaysia đã đệ trình lên Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế nhưng không được công bố công khai. Các quan chức Malaysia đã hứng chịu áp lực nặng nề trong tuần trước khi đệ trình báo cáo này nhưng lại không thông báo cho thân nhân các hành khách trên MH370.
Trong khi các cơ quan chức năng không cần thiết phải công khai một bản báo cáo sơ bộ, Thủ tướng Malaysia Najib Razak đã chấp thuận điều này.
Khuyến nghị về an toàn bay
Báo cáo đưa ra một khuyến nghị về an toàn bay: nhu cầu của việc theo dõi thời gian thực.
Các cơ quan chức năng nhận thấy rằng trong khi các máy bay thương mại chủ yếu hoạt động ở các khu vực xa xôi, nhưng hiện chưa có yêu cầu về theo dõi thời gian thực đối với loại máy bay này.
Theo báo cáo của Malaysia, "trong vòng 5 năm qua đã có hai trường hợp máy bay vận tải thương mại cỡ lớn bị mất tích và địa điểm cuối cùng ghi nhận về chúng đều không được biết chính xác. Chính sự không rõ ràng này dẫn đến khó khăn đáng kể trong việc xác định vị trí chiếc máy bay một cách kịp thời"./.
