(GDVN) - Thượng nghị sỹ Mỹ kể: “Lúc đó, Đại tướng Võ Nguyên Giáp hướng về tôi mỉm cười, dáng người nhỏ, khuôn mặt hơi già nhưng linh hoạt, ông mặc một bộ đồ màu xám, có thắt cà vạt. Khó có thể hình dung rằng trước đó ông là một chiến binh sục sôi tinh thần đánh giặc”.
 |
| Thượng nghị sỹ Đảng Cộng Hòa bang Arizona John McCain. |
Tôi đã đã có cơ hội gặp Đại tướng Việt Nam Võ Nguyên Giáp 2 lần. Lần đầu tiên là khi máy bay của tôi bị bắn rơi vào năm 1967, khi đó tôi đang được điều trị tại một bệnh viên của quân đội miền Bắc Việt Nam ở Hà Nội. Cha tôi từng là tư lệnh chỉ huy các lực lượng quân đội Mỹ tại khu vực châu Á, Thái Bình Dương, điều này gợi cho tôi một sự tò mò về những nhân vật quan trọng chiến của chính quyền Bắc Việt khi đó.
Tôi vẫn nhớ một vài người đến thăm thuộc hàng quan chức quốc phòng cấp cao cũng như những chuyên gia đàm phán mà tôi được thấy hàng ngày. “Tướng Giáp khi đó là Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam, ông ấy cũng là người duy nhất tôi nhận ra. Ông đứng nhìn tôi một lúc sau đó đi ngay và không nói nhiều”.
Cuộc gặp thứ hai của tôi với Tướng Võ Nguyên Giáp diễn ra vào đầu thập niên 1990 trong một trong những chuyến đi của tôi đến Hà Nội để thảo luận về vấn đề Tìm kiếm lính Mỹ mất tích trong chiến tranh (POW/MIA – person of war missing in action) cũng như thực hiện tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa hai quốc gia.
Khi tôi đến Việt Nam vào đầu thập niên 1990, tôi đã đề nghị Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam khi ấy là ông Nguyên Cơ Thạch cùng Thứ trưởng Lê Mai sắp xếp cho tôi một cuộc phỏng vấn ngắn với vị tư lệnh huyền thoại của quân đội Nhân Dân Việt Nam – Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
 |
| Đại tướng Võ Nguyên Giáp - huyền thoại sẽ sống mãi trong lòng dân Việt |
Sau khi đề nghị một ngày, Tôi được hướng dẫn đi đến một căn phòng được sử dụng làm nơi tiếp khách (tại tòa nhà mà Thượng nghĩ sỹ Mỹ miêu tả là Điện tổng thống - Beaux-Arts presidential palace), tổ hợp kiến trúc được người Pháp xây dựng cho những lãnh đạo cao nhất của chính quyền thực dân. Tại đây, Đại tướng Võ Nguyên Giáp ngồi đợi tôi – ông John McCain kể lại.
Lúc đó, Đại tướng Võ Nguyên Giáp hướng về tôi mỉm cười, dáng người nhỏ, khuôn mặt hơi già nhưng linh hoạt, ông mặc một bộ đồ màu xám, có thắt cà vạt. Khó có thể hình dung rằng trước đó ông là một chiến binh sục sôi tinh thần đánh giặc.
Bên dưới bức tượng bán thân của chủ tịch Hồ Chí Minh, người đã dẫn dắt nhân dân Việt Nam trong hai cuộc chiến tranh kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ Tướng Giáp chào đón tôi một cách nồng hậu. “Cả hai chúng tôi đều vòng tay chào nhau, vai về vai như thể là những đồng đội cũ gặp lại chứ không phải là những cựu thù”.
 |
| Thượng nghị sỹ Đảng Cộng Hòa bang Arizona John McCain khi còn trẻ là phi công lái máy bay chiến đấu, ảnh chụp lúc ông được trao trả về Mỹ năm 1973 |
Trước khi đến gặp Tướng Giáp tôi đã từng hy vọng rằng cuộc thảo luận của chúng tôi sẽ tập trung làm rõ vai trò lịch sử của ông (tướng Giáp) với cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc của Việt Nam.
Khi tôi được trao trả về Mỹ vào năm 1973, tôi đã đọc gần như tất cả những gì tôi có trong tay về hai chuộc chiến chống Pháp và chống Mỹ của Việt Nam. Bắt đầu bằng cuốn "Hell in a Very Small Place” của Bernard Fall – một tác phẩm nghiên cứu rất kỹ về cuộc chiến Điện Biên Phủ năm 1954. Nơi công trạng và bản chất thiên tài về quân sự của Tướng Giáp được bộc lộ và khiến thế giới chấn động.
Tôi đã rất muốn nghe Tướng Giáp mô tả lại chi tiết trận đánh kéo dài gần hai tháng và giải thích tại sao quân đội của ông lại có thể làm những điều không thể khi di chuyển được các cỗ pháo lên các sườn núi, xuyên rừng để đánh cho quân Pháp phải kinh sợ. Tôi muốn nói chuyện với Tướng Giáp về tuyến đường hậu cần kỳ diện mang tên “Đường mòn Hồ Chí Minh”.
 |
| Đại tướng Võ Nguyên Giáp lúc sinh thời |
Tôi biết ông cũng rất tự hào với những lời khen tặng của thế giới nói ông là một “Napoleon Hồng”. Thực sự tôi cũng đã đoán chừng rằng Tướng Giáp sẽ đón nhận cơ hội để nói với tôi về những chiến thắng của ông. Tôi muốn cả hai chúng tôi coi nhau như những sỹ quan về hưu và những cựu thù có trách nhiệm về các sự kiện lịch sử mà ông đã góp một phần công trạng to lớn, còn tôi thì khá nhỏ nhoi. Tuy nhiên, Tướng Giáp chỉ trả lời các câu hỏi của tôi một cách ngắn gọn, tôi biết thêm không nhiều về những gì tôi đã biết, sau đó ông vẫy tay thể hiện thái độ nên dừng lại.
“Tướng Giáp lúc đó nói “Tất cả đã là quá khứ. Tôi và anh nên bàn chuyện tương lai khi mà Mỹ và Việt Nam không còn là kẻ thù, mà là bạn” – Thượng nghị sỹ John McCain kể lại. Sau đó chúng tôi đã làm như lời Đại tướng nói, chúng tôi, hai chính trị gia đã thảo luận việc hợp tác giữa hai đất nước – mục đích chính đã đưa chân tôi quay lại Việt Nam.
 |
| Thượng nghị sỹ Đảng Cộng Hòa bang Arizona John McCain trong một lần quay trở lại Việt Nam |
Tôi cho rằng Tướng Giáp là một bậc thầy về vận dụng chiến thuật hậu cần, nhưng danh tiếng của ông còn nhiều hơn thế. Những chiến thắng và công trạng của ông có được là do thực hiện đường lối chiến lược kiên trì mà chính Tướng Giáp và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đúc rút và thành công. Chiến lược đó là đã đánh là phải thắng, chấp nhận đau thương và hy sinh để giành độc lập cho dù kẻ thù của mình có mạnh đến đâu đi chăng nữa.
Vấp phải quyết tâm này, quân đội Pháp đã kinh sợ và cuối cùng phải chấp nhận đại bại trước các đợt tấn công liên hoàn ở Điện Biên Phủ. Thượng nghị sỹ Mỹ cũng đã nhắc đến vai trò của Tướng Giáp trong trận chiến chống quân Mỹ Tết Mậu Thân năm 1968 với nhiều thương vong cho cả quân đội Mỹ và Bắc Việt.
 |
| Thượng nghị sỹ Đảng Cộng Hòa bang Arizona John McCain là một chính trị giá có tiếng nói ảnh hưởng rất manh trên chính trường Mỹ hiện nay |
……… Cuối cùng, cuộc gặp gỡ giữa tôi và Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã kết thúc. Chúng tôi đứng dậy, bắt tay và chào từ biệt. Tướng Giáp nắm tay tôi và nói nhỏ “anh là kẻ thù danh dự của tôi”.
Cho đến giờ tôi thực sự cũng chưa biết lúc đó Đại tướng muốn so sánh quân đội của chúng tôi với quân Phát xít Nhật, Thực dân Pháp hay Trung Quốc hay đó là sự thừa nhận ngầm hiểu rằng chúng tôi (hai phía) đã chiến đấu vì lý tưởng… Và dù thế nào đi nữa tôi cũng đánh giá rất cao câu nói của Đại tướng.
Thượng nghị sỹ Đảng Cộng hòa John McCain tại bang Arizona.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét